Tytuł zadania: Jakość i Partycypacja - Doskonalenie potencjału społeczno-zawodowego osób 60+ w obszarze usług opiekuńczych
Termin realizacji zadania: 01.03 - 31.12.2019 r.
Opis grupy docelowej
Doświadczenia poprzednich projektów wskazują na duże zainteresowanie rodzin, opiekunów nieformalnych technikami pracy opiekuńczej, polepszaniem swojego warsztatu pracy i taką jakością pomocy, aby chronić także zdrowie samego opiekuna.
W projekcie zaplanowano objęcie wsparciem 140 osób po 60 roku życia, w ponad 80% kobiety. Są to osoby świadczące usługi opiekuńcze, pomoc w najbliższym środowisku życiowym, sąsiedzkim.
Są to także pracownicy instytucji integracji społecznej w Sopocie oraz małych gminach powiatu słupskiego, puckiego, kartuskiego, wejherowskiego, którzy wskażą na chęć podniesienia własnego potencjału, profesjonalizmu w obszarze usług opiekuńczych i usług specjalistycznych świadczonych osobom dementywnym, z zespołami otępiennymi. Wnioski zawarte w raporcie Rzecznika Praw Obywatelskich ‘Sytuacja osób chorych na chorobę Alzheimera w Polsce’ z 2016r. pokazują, iż najliczniejszą grupę opiekunów stanowią współmałżonkowie 50-70%, a więc osoby często po 60,70 roku życia, często schorowane, niepełnosprawne, oczekujące na starość spokoju i wytchnienia.
Są to osoby zupełnie nieprzygotowane do świadczenia opieki nad swoim małżonkiem z otępieniem, opieki całodobowej, która potrwa statystycznie 8-14 lat. Najczęściej zgłaszane trudności opiekunów formalnych i nieformalnych to: obciążenie psychiczne, fizyczne, ekonomiczne oraz społeczne.
Dane statystyczne ww raportu wskazują, iż 70% opiekunów cierpi z powodu permanentnego stresu, a 50% z powodu zespołów depresyjnych i depresji. 61% opiekunów, którzy opiekują się chorym w zaawansowanym stadium choroby otępiennej, poświęca opiece ponad 10 godzin dziennie. 80% opiekunów chciałoby uzyskać więcej informacji praktycznych o sprawowaniu opieki np. 85% opiekunów potrzebuje informacji o codziennym funkcjonowaniu chorego, dla 62% opiekunów najbardziej kłopotliwe są napady złości i agresji chorego, zaburzenia snu, zamiany osobowości. 48% opiekunów zgłasza trudności w porozumiewaniu się z chorym dementywnym, zaś 41% opiekunów zgłasza trudności wynikające z zaburzeń poznawczych chorego.
Tylko 6% opiekunów określa poziom opieki nad osobami starszymi w Polsce jako dobry. Kryteria rekrutacji pracowników usług opiekuńczych: wiek 60+, zgłoszenie chęci polepszenia własnych umiejętności społeczno-zawodowych w zakresie opieki nad osobą niesamodzielną, z otępieniem, zatrudnienie w instytucji integracji społecznej realizującej usługi opiekuńcze w danej gminie. Dodatkowe kryterium dla pracowników usług specjalistycznych: osoba świadcząca usługi opiekuńcze dla seniorów z otępieniami, zaburzeniami świadomości i innymi zaburzeniami psychicznymi itp.
Kryteria rekrutacji opiekunów nieformalnych: wiek 60+; osoba bliska zajmująca się osobą niesamodzielną we własnym środowisku lokalnym, dzielnicy; członek rodziny, sąsiad; zgłaszająca chęć polepszenia własnych umiejętności społeczno-zawodowych w zakresie opieki nad osobą niesamodzielną, z otępieniem; osoba zgłaszająca potrzebę wsparcia organizacyjnego, fizycznego, psychospołecznego i zawodowego w pełnieniu funkcji opiekuna.
Planowana liczba beneficjentów ostatecznych: 140
Planowana liczba beneficjentów ostatecznych w wieku 60+: 140
Planowana liczba beneficjentów niepełnosprawnych: 20
Cel główny
Zwiększenie potencjału społeczno-zawodowego 140 osób po 60rż, do świadczenia formalnych i nieformalnych usług opiekuńczych osobom niesamodzielnym, na terenie woj. pomorskiego w okresie marzec-grudzień 2019r.
| Lp. | Cel szczegółowy | Sposób realizacji |
| 1 | Podniesienie umiejętności i kwalifikacji 40 osób po 60rż (obecnego i przyszłego personelu) w zakresie świadczenia specjalistycznych usług opiekuńczych - w okresie III-XII 2019 | Szkolenia w zakresie usług specjalistycznych świadczonych pacjentom zaburzonym psychicznie, otępiennym, z dużymi zespołami chorób geriatrycznych. Szkolenia praktyczne opiekuńcze w środowiskach domowych. Zajęcia integracyjne, zajęcia psychospołeczno-zawodowe. Świadczenie usług opiekuńczych w domach osób niesamodzielnych. |
| 2 | Podniesienie praktycznych umiejętności opiekuńczych w środowiskach domowych dla 140 opiekunów formalnych i nieformalnych, seniorów, wolontariuszy - w okresie III-XII 2019 | Szkolenia praktyczne opiekuńcze w środowiskach domowych. Zajęcia integracyjne, zajęcia psychospołeczno-zawodowe. Świadczenie usług opiekuńczych w domach osób niesamodzielnych. |
Opis poszczególnych działań w zakresie realizacji zadania publicznego
| Lp. | Nazwa działania | Opis |
| 1 | Działania organizacyjne | Projekt rozpocznie się działaniami organizacyjnymi oraz informacyjnymi na temat oferty zajęć. Pracownicy projektu przygotują harmonogram realizacji zajęć projektu, ofertę i będą ją rozsyłać drogą pocztową, mailową do zainteresowanych współpracą gmin, które wyraziły chęć profesjonalizacji usług opiekuńczych na swoim terenie w ramach sieci wsparcia Fundacji. Sieć organizacji włączających narzędzia standaryzacji usług i wieloletniego kontraktowania utworzona została podczas warsztatów implementujących produkty projektu innowacyjnego ‘Kontrakt na jakość’ zrealizowanego przez Fundację. Folder informacyjny 600 szt. formatu A5 (10 str.) będzie dystrybuowany do instytucji integracji społecznej na terenie gmin woj. pomorskiego także podczas spotkań partnerskich powiatów w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Zaś do rodzin, opiekunów nieformalnych, osób niesamodzielnych folder informacyjny będzie dostarczany poprzez wolontariuszy, pracowników socjalnych i osoby skupione w organizacjach pozarządowych. Przewiduje się także współpracę informacyjną z parafiami, świetlicami, Domami Kultury, Domami Seniora itp. podmiotami lokalnymi. Wsparcie merytoryczne i organizacyjne świadczone będzie także przez wolontariuszy na potrzeby zajęć projektu i działań promocyjnych: 3 wolontariuszy x 6 mies. x 40h = 720h Po zakończeniu realizacji projektu uruchomione kanały dystrybucji informacji będą nadal wykorzystywane na potrzeby utrwalenia wiedzy, superwizji pracy opiekuńczej oraz dla potrzymania kontaktu z opiekunami i instytucjami w terenie. |
| 2 | Szkolenia dla 40 opiekunów 60+ w zakresie nowoczesnych technik pielęgnacji osoby niesamodzielnej oraz specjalistycznych usług opiekuńczych | W woj. pomorskim brakuje zintegrowanego systemu szkoleń skierowanego do opiekunów formalnych oraz opiekunów nieformalnych, rodzin. Fundacja przetestowała programy szkoleniowe skierowane do pracowników usług opiekuńczych i dokonała ich wewnętrznej standaryzacji podczas projektów realizowanych w latach 2010-2018. Obecnie szkolenia zostaną skierowane do opiekunów nieformalnych z rodzin, opiekunów świadczących usługi specjalistyczne, a także nowych pracowników opiekuńczych oraz pracowników wymagających aktualizacji wiedzy rekrutowanych w ciągu ostatnich miesięcy przez instytucje integracji społecznej, podmioty ekonomii społecznej do świadczenia usług. W okresie III-IV/2019 przeprowadzone będą czynności organizacyjne i rekrutacyjne, wyłonienie osób prowadzących zajęcia (kryterium: min. 2 letnie doświadczenie trenerskie w usługach opiekuńczych), przygotowanie materiałów szkoleniowych i pomocniczych, szczegółowe badanie potrzeb szkoleniowych i możliwości poznawczych przyswajania materiału treningowego, podział do grup wg kryterium wiedzy i doświadczenia opiekuńczego, dogodnego terminu uczestnictwa (opieka zastępcza dla osób zależnych). V-XII/2019 – Realizowane będą moduły szkoleniowe: 1. Techniki pielęgnacji osoby chorej obłożnie, w tym z zespołami otępiennymi 8h 2. Dom bez barier funkcjonalnych. Ergonomia otoczenia osoby starszej 8h 3. Specjalistyczne usługi opiekuńcze – pogłębiona opieka w zespołach otępiennych 16h 4. Pierwsza pomoc przedmedyczna – 8h Moduły realizowane będą w 4 grupach 10 osobowych. Łącznie 40h szkoleń na osobę, w okresie 8 miesięcy – 5h szkoleń miesięcznie. Terminy realizacji szkoleń zostaną dopasowane do możliwości grup (gr. poranne, popołudniowe, w dni robocze lub weekendowe). Szkolenia będą realizowane w Trójmieście oraz w środowiskach lokalnych w gminach – kryterium doboru miast i sal to bliskość dojazdu dla grupy szkoleniowej. Sale wyposażone w sprzęt multimedialny będą udostępniane nieodpłatnie w ramach porozumień o współpracy z gminami, MOPS, GOPS, parafiami, PCPR i NGO. Dla potrzeb jakości szkoleń zostaną przygotowane materiały edukacyjne (20str/os na moduł) oraz drobny poczęstunek kawowy. Wsparciem organizacyjnym posłużą wolontariusze. Szczegółowa tematyka szkoleń: toaleta i higiena podopiecznego, czyszczenie protez, pielęgnacja odleżyn i odparzeń, kompresy, okłady, cewnikowanie, stomia, przemieszczanie chorego, pomiary tętna, ciśnienia, insuliny; udzielanie pomocy w sytuacjach urazów, upadków, zasłabnięć i innych wydarzeń ekstremalnych, traumatycznych; dieta osób starszych, profilaktyka niedożywienia, zaburzenia odżywiania; ergonomia otoczenia dostosowana do wieku, profilaktyka upadków; zespoły otępienne, wielkie zespoły geriatryczne, podstawowe jednostki chorobowe i wynikający z nich zakres wsparcia. Metody pracy szkoleniowej nastawione na interakcję, dyskusję, powtarzanie praktyczne ćwiczeń, dostosowanie do tempa i możliwości przyswajania uczestników. Wykorzystanie filmów instruktażowych. |
| 3 | Szkolenia praktyczne i usługi opiekuńcze w środowiskach domowych dla 140 seniorów, opiekunów formalnych i nieformalnych | Problemy i potrzeby opiekuńcze w środowiskach domowych osób niesamodzielnych, m.in. z otępieniem są bardzo zindywidualizowane. Podczas programów szkoleniowych odbywających się w grupach personel Fundacji przekazuje wiedzę uniwersalną dotyczącą postępowania z osobą niesamodzielną, z otępieniem. Jednak bardzo często personel opiekuńczy oraz rodziny zgłaszają trudność w przełożeniu treści szkoleniowych do realnego życia i świadczenia praktycznej opieki. Dlatego w wyniku nabytego doświadczenia Fundacja proponuje w obecnej edycji zwiększenie ilości szkoleń, treningów praktycznych w domach podopiecznych. W okresie IV-XII/2019 zaplanowano realizację innowacyjnej formy wsparcia dla personelu oraz seniorów, opiekunów nieformalnych – szkolenia praktyczne oraz usługi opiekuńcze w domach podopiecznych 610h. Za zgodą podopiecznego w trakcie świadczenia usługi opiekuńczej asystować będzie trener mobilny, który wskaże, poprawi praktyczne wykonanie czynności opiekuńczej np. pielęgnację odleżyn, dbanie o higienę i zdrowie osoby otępiennej, radzenie sobie z błądzeniem nocnym, bezpieczeństwo chorego w domu. Szkolenie praktyczne posłuży utrwaleniu umiejętności i wiedzy zdobytej podczas spotkań w Fundacji, będzie formą instruktażu, asystowania w czynnościach. Dodatkowo realizowane będą usługi opiekuńcze SOS w sytuacjach awaryjnych, wymagających pilnej opieki lub czynności opiekuńczych gospodarczych. Godziny opiekuńcze – pula 200h- będą realizowane w m.in. weekendy, w porze wieczorowej lub po wyjściu osoby niesamodzielnej, samotnej ze szpitala. Zaplanowano też realizację usług opiekuńczych nietypowych np. generalne porządki w domu osoby niesamodzielnej, wynoszenie niepotrzebnych rzeczy lub śmieci gromadzonych przez seniorów chorych na nerwicę natręctw, zbieractwo. Zostaną zaangażowani trenerzy mobilni różnych specjalności w zależności od potrzeb osoby niesamodzielnej oraz jej opiekunów. Spotkania w środowiskach domowych będą odbywały się cyklicznie, tak aby jednocześnie odciążyć opiekunów – współmałżonków, rodziny. Dla każdego uczestnika projektu zaplanowano 3-4 godziny indywidualnych szkoleń praktycznych w środowisku podopiecznego. Dodatkową formą wsparcia będą spotkania otwarte Forum integracyjno-dyskusyjnego realizowane w gminach, włączające przedstawicieli rodzin, sąsiedztwa, środowiska lokalne we wspólne spotkania poświęcone jakości usług opiekuńczych. Zaplanowano 30 spotkań po 4 godziny w okresie V-XII/2019. Spotkania realizowane w salach gmin, parafiach, lokalnych NGO. Zakres spotkań: nauka integrowania osoby starszej, podopiecznego ze społecznością lokalną, podtrzymanie lub zwiększenie aktywności osoby niesamodzielnej po hospitalizacji lub długotrwałym unieruchomieniu, nauka zmniejszenia poczucia izolacji społecznej; temat barier funkcjonalnych w życiu osoby niesamodzielnej – niwelowanie barier architektonicznych, transportowych, w komunikowaniu się, posługiwanie się Internetem, komunikatorami, nowoczesnymi urządzeniami rehabilitacyjnymi, poszukiwanie informacji na forach tematycznych, zdrowotnych; zdrowotne programy profilaktyczne. Omówione zostaną także narzędzia teleopieki oraz kwestie bezpieczeństwa w sieci internetowej. Na spotkania dyskusyjne będą zapraszani przedstawiciele różnych sektorów ważnych z punktu widzenia świadczonej usługi opiekuńczej np. lekarze, pracownicy socjalni, psycholodzy, terapeuci, prawnicy, pielęgniarki. Obecnie informacje z ww obszarów bywają rozproszone lub podawane hermetycznym językiem medycznym, prawnym, trudno dostępnym dla opiekuna w wieku 60 lat. Fundacja planuje możliwość udziału w spotkaniach dyskusyjnych seniorów, którzy korzystają z opieki i mogą wnieść wkład do podnoszenia jakości usług. Takie porady, odczucia uzyskane od podopiecznych będą bezcenne w kształtowaniu jakości usługi oraz integracji środowiska opiekuńczego na zasadzie włączania, samostanowienia (empowerment). W celu ułatwienia dojazdu na spotkania osób niesamodzielnych, zaawansowanych wiekiem, w projekcie zaplanowano środki na dowóz seniorów do miejsc odbywania się spotkań (w uzasadnionych przypadkach). |
| 4 | Grupowe, rodzinne i indywidualne zajęcia psychospołeczno-zawodowe dla 140 opiekunów 60+ | Uzupełnieniem oferty szkoleń będą zajęcia psychospołeczno-zawodowe rozwojowe, skierowane do wszystkich uczestników projektu. Zajęcia realizowane metodą indywidualnego coachingu. Celem warsztatów będzie praca nad rozwinięciem wewnętrznego potencjału zawodowego, aktywności społecznej w obszarze usług opiekuńczych. Warsztaty prowadzone będą przez psychologa doświadczonego w pracy z osobami 60+ praca metodą grup wsparcia. Zajęcia zaplanowano w parach lub trójkach, w dni robocze oraz weekendowo, realizowane w blokach 4h x 4 spotkania, łącznie 16 godziny coachingu/os. Dla 30 par opiekunów łącznie 480h coachingu tj. 120 warsztatów. W ramach spotkań dla chętnych osób przewidziano indywidualne konsultacje psychospołeczno-zawodowe w celu omówienia trudności, wątpliwości, wyzwań związanych z pracą opiekuna formalnego lub nieformalnego. |
| 5 | Ewaluacja działań szkoleniowo-aktywizacyjnych | Realizacja przekrojowego badania efektów zaplanowanych w projekcie form wsparcia. Przygotowanie narzędzi oceny jakości, przydatności nabytych kompetencji w przyszłej pracy opiekuńczej lub świadczonej pomocy. Przygotowanie raportu z badań. |